KoffiebekerPact: de meest duurzame herbruikbare koffiebeker
- Koffiebekerpact
In Nederland worden er jaarlijks ongeveer 3-5 miljard koffiebekers weggegooid, vaak na eenmalig gebruik. De impact hiervan is dus enorm. Bovendien geldt er per 1 januari 2024 een verbod op de eenmalige beker waar er sprake is van “consumptie ter plaatse”. De herbruikbare beker op de werkvloer wordt dus de norm!
In de zoektocht naar de meest duurzame koffiebeker ontstond bij Philips en PHI Factory in 2021 het idee van het KoffiebekerPact. Wat startte met twee ondernemingen het is uitgegroeid tot een samenwerking tussen 67 partijen uit de koffie(beker)keten: van producent tot leverancier en van gebruiker tot verwerker. Deze partijen hebben zich gecommitteerd aan het realiseren van de duurzaamste koffiebeker.
- Opdracht:
“Wat is de meest duurzame herbruikbare beker?”
Dat is de vraag die centraal stond! Met verschillende soorten organisaties, waaronder Philips, Facility Management Nederland en PwC werd er – met dank aan het Versnellingshuis Nederland Circulair! – in mei 2022 een Moonshot traject opgezet waarin werd getracht deze grote vraag te beantwoorden. Door middel van een sector overschrijdende benadering en de betrokkenheid van meerdere partners en belanghebbenden, werden de koppen bij elkaar gestoken om te onderzoeken wat de meest duurzame herbruikbare beker is die op de werkvloeren in Nederland gebruikt zou moeten worden.
- De PHI aanpak:
Als mede-initiator van het KoffiebekerPact vervulde PHI Factory de rol als facilitator, projectmanager en LCA-onderzoeker in deze samenwerking. Het Moonshot traject bestond uit verschillende activiteiten:
- Een ketenanalyse om de belangrijkste spelers te identificeren die in dit Pact betrokken zouden moeten worden.
- Een ketenbeweging op gang brengen door een oproep te doen binnen verschillende netwerken en events.
- Een levenscyclusanalyse (LCA) onderzoek van verschillende soorten koffiebekers en materiaalsoorten (o.a. PP, RVS, Glas en Keramiek).
- Zeven pilots met drie soorten scenario’s: variërend van een koffiebeker in eigen bezit tot een in bruikleen, en eigen, decentrale of centrale afwasmogelijkheden van de koffiebeker.
- Een onderzoek naar de end-of-life verwerking van koffiebekers.
- Het resultaat:
Het onderzoek richtte zich op de productiefase, gebruikersfase en verwerkingsfase van de koffiebeker. De verschillende koffiebekers zijn op deze drie fases aan de hand van verschillende indicatoren beoordeeld. Op basis van alle informatie rolde uiteindelijk de PP zwaar koffiebeker als meest duurzame herbruikbare koffiebeker uit de bus!
De resultaten zijn aan de facilitaire markt gepresenteerd tijdens een Koffiebeker Kennisfestival in samenwerking met Facility Management Nederland. Met ruim 100 aanmeldingen, was dit een groot succes en vanwege de grote animo er is zelfs nog een digitale sessie geweest.
Hier houdt het echter niet bij op. In alle drie de fases is vervolgonderzoek nodig om ook in de toekomst te kunnen blijven bepalen wat de meest duurzame koffiebeker is. Welke kennis moet nog verdiept worden?
- Productiefase: PP onderzoeken voor productie & wegwerp vs. herbruikbaar.
- Gebruiksfase: onderzoek naar verhogen return rate.
- Verwerkingsfase: onderzoek naar verwerking herbruikbare bekers.
Ten slotte moet het belang van een duurzame koffiebeker benadrukt blijven worden. In politiek Den Haag gaan er namelijk veel moties om die ertoe trachten de uitzonderingen op het gebied van herbruikbare bekers en bakjes en daarmee regelgeving te verruimen. Hier is discussie over, omdat er zorgen zijn dan Nederland na eventuele verruiming niet meer aan de Europese verplichtingen kan voldoen. Door de demissionaire status van het Nederlandse kabinet is besloten de regelgeving nog niet aan te passen. Daarentegen is voor de huidige tussenfase afgesproken dat er nog niet gehandhaafd wordt. Investeren in het uitbannen van single-use-plastic en het introduceren van een duurzame herbruikbare alternatieven blijft en zal een prioriteit moeten blijven!
